Bu yazımızda sizlere yerli tohumun hikayesini anlatacağız. En ayrıntılı bilgilerle yerli tohum hakkında detaylı bir rehber sunacağız. Ayrıca yerli tohum yasaklandı mı sorusuna cevap arayacağız. Gelin, yerli tohum dosyasını birlikte aralayalım.
Öncelikle yerli tohumun tanımını yapmamız gerekir. Yerli tohum; geleneksel, saf, yerel, organik olarak adlandırabileceğimiz bir tohum çeşididir. Diğer ismiyle atalık tohum ya da ata tohumu olarak bilinmektedir.
Ayrıca yerli tohum belli bir bölgeye özgüdür. Endemik yapıdadır. Bulunduğu bölgenin doğal bitki örtüsünün bir parçası haline gelmiştir. Sadece o bölgede yetişmektedir. Örneğin Adana patlıcanı, Urla börülcesi, Ayaş domatesi gibi meyve sebzeler yerli tohumlarla üretilmektedir.
Yerli tohum denildiğinde hiçbir şekilde genetiği ile oynanmamış, tamamen doğal, katkı maddesiz tohum anlaşılmaktadır. Yerli tohumlarla bakliyat, sebze ve meyve gibi ürünler üretilmektedir.
Bunun dışında yerli tohumla üretilen yiyeceklerde bozulma da hızlı gerçekleşir. Bunun nedeni de hiçbir şekilde koruyucu ve katkı maddesi içermiyor olmasıdır.
Yerli Tohum Üretimi Yasak mı?
Değişen tarım politikaları pek çok insanın bazı bilgileri yanlış bir biçimde kabullenmesine neden oldu. Politikaların değişmesi pek çok kişinin aklına yerli tohum yasaklandı mı sorusunu getirdi. Aslında yerli tohum üretimi hiçbir zaman yasaklanmamıştır. Tohum üretimine belli kısıtlamalar ve kurallar getirilmiştir. Kendi bahçenizde tarlanızda yerli tohum ekerek ürün çıkarabilirsiniz. Ancak bu tohumları satamazsınız.
En genel anlamıyla yerli tohum üretimi şu şekilde gerçekleşir. Yerli tohumdan üretilen bitkilerin en iyi durumda olanları ayrılır. Bu ayrılan bitkilerin tohumları toplanıp bir sonraki sene tekrar ekilir. Ve bu işlem yıllar boyunca devam eder. Yerli tohum üretimi yapmak için üç farklı yol bulunmaktadır. Gelin bunları birlikte inceleyelim.
Kuru Tohum Hasadı: Tohumların bitki üzerinden kabuklarıyla birlikte toplanıp kurutulması yöntemidir. Fakat tohumların bitki üzerinde kurumaları çok daha fazla tercih edilmektedir. Tohumların kurumasının ardından tekrar ekim için hazırlayabilirsiniz.
Yaş Tohum Hasadı: Bu yöntemde bitkilerin tamamen olgunlaşması gerekir. Tohum alacağınız bitkileri normalden daha fazla olgunlaştırırsınız. Yeterli süre geçtiğinde, çürüme başlamadan önce tohumları nazik bir şekilde bitkilerin içerisinden alabilirsiniz.
Fermantasyon: Üçüncü ve son yöntem de fermantasyondur. Örneğin domates fermantasyon yöntemi kullanılarak tohumlarından ayrılmaktadır. Şu şekilde yapılır; domatesin posası çıkarılıp bir kavanoza konulur. Üzerine domatesin posasının yarısı kadar su eklenir. Serin bir yerde küflenene kadar bekletilir. Küf görüldükten sonra tohumlar toplanır.
Yerli Tohum Satışı Yasak mı?
Yerli tohumunun satışının tamamen yasaklandığı bilgisi de gerçeği tam anlamıyla yansıtmamaktadır. Satışı yasaklanan tohumlar sertifikası bulunmayan tohumlardır. Sertifikası alınan diğer bir deyişle Tarım Bakanlığı tarafından onaylanan bütün tohumların satışı yapılmaktadır. Atalık tohum satışı yapmak için Tarım Bakanlığı’ndan alınan sertifikaya ihtiyacınız vardır.
Tarım Bakanlığı’na sertifika için başvurduğunuzda tohumunuz çeşitli incelemelerden geçer. Bir takım laboratuvar testlerine tabi olurlar. Maalesef bu incelemeler 10 yıl kadar sürebilmektedir. Eğer incelemesinin yapılmasını istediğiniz tohum bir ata tohumu ise bu süre 3 yıla kadar inebilmektedir.
Yani yerli tohum yasaklandı mı sorusunun cevabı hayır yasaklanmadı olmaktadır. Tohumunuzun sertifikası yoksa bile ekimini yapabilirsiniz. Ancak bu ekim sonrasında elde ettiğiniz ürünleri ticarete sokamazsınız. Ticaret aşamasında da ürünlerin tohum sertifikası gerekmektedir.
Yerli tohumları sertifika almış olan tohum şirketleri satmaktadır. Yerli sebze tohumu, yerli buğday tohumu, yerli domates tohumu gibi tohumları bu şirketlerden satın almanız mümkündür.
GDO’lu Tohum ve Hibrit Tohum Nedir?
Sağlığa zararlı olduğu onlarca kez test edilen GDO’lu ürünler, GDO’lu tohumlar aracılığı ile üretilmektedir. GDO’lu tohumların özelliklerine bakmamız gerekirse;
- Açılımı “genetiği değiştirilmiş organizmalar” olan GDO’lu tohumlar, laboratuvar ortamındaki çalışmalar sonucunda ortaya çıkmaktadır.
- Bu tohumlarla üretilen bitkiler hiçbir şekilde hava koşullarından etkilenmezler. Ayrıca oldukça dayanıklı yapıdadırlar.
- Bozulma süreleri de oldukça uzundur. Kolay kolay bozulmazlar. İçerdikleri koruyucu maddeler nedeniyle uzun süre bozulmadan dururlar.
- Ayrıca GDO’lu tohumlar ekim yapılan bölgedeki toprağı bozarlar. Verimini düşürürler. Uzun yıllar ekildiğinde ise toprağı tamamen elverişsiz duruma getirirler.
Gelelim hibrit tohuma. Diğer isimleriyle karma tohum ya da melez tohum olarak da bilinen hibrit tohum; aynı türden iki bitkinin çaprazlama metoduyla yeniden elde edilmesiyle sonucunda oluşur.
- Bitkinin istediği sıcaklık koşulları seralarda sağlanır. Bu nedenle her mevsim her yerde yetiştirilirler.
- Süreklilik sağlayamazlar. Bir kez kullanılabilirler. Her seferinde yeni tohumların kullanılması gerekmektedir.
- Ayrıca hibrit tohumla üretilen bitkiler mineral ve vitamin bakımından oldukça fakir olurlar. Çünkü yapay ortamlarda yetiştirilirler.
Sürekli birbirine karıştırılan ve merak edilen GDO’lu tohum ve hibrit tohum arasındaki farklar bu şekilde sıralanmaktadır.
Sonuç olarak bu yazımızda geleneksel yerli tohum hakkında detaylı bilgiler paylaştık. Atalık tohum satışı hakkında başvurabileceğiniz noktalardan bahsettik. Yerli tohum satmak yasak mı sorusuna cevap verdik.
Sizler de yerli tohumları tercih ederek tarımda sürekliliği destekleyebilirsiniz. Endemik türlerin kaybolmamasına katkı sağlayabilirsiniz. Aklınıza takılan bir şey olursa mutlaka yorum olarak bırakın! Son olarak diğer yerli markalar nelerdir diye merak ediyorsanız diğer yazılarımıza göz atmayı unutmayın.